Druktesten is van wezenlijk
belang bij de productie en toepassing van (hydrauliek)slangen en andere
drukhoudende objecten. Tijdens het druktesten wordt het testobject op druk
gebracht om te controleren of het product, dat uiteindelijk in de markt toegepast
wordt, van voldoende kwaliteit is. Er wordt gemeten of het product dicht genoeg
is voor vloeistof en sterk genoeg is voor de beoogde druk.
Stel dat tijdens het testproces
het product niet sterk genoeg blijkt te zijn, kunnen er gevaarlijke situaties
ontstaan. Dat het druktesten op een veilige manier gebeurt, is dan ook van
groot belang. Toch blijkt dit veiligheidsaspect nog wel eens onderbelicht te
zijn. Bij een druktest wordt het testobject aangesloten op een testmachine met
afgesloten testruimte. De meeste testen worden uitgevoerd met een vloeistof als
testmedium. De druk wordt verhoogd door medium toe te voegen. Ofwel er wordt
energie in het test object geladen.
Op het moment dat het testobject
tijdens het op druk brengen niet sterk genoeg blijkt te zijn, kan er een breuk
ontstaan en komt de opgeslagen energie vrij. Er zal met grote kracht testmedium
vrijkomen en afhankelijk van de opstelling kan het testobject of delen ervan
wegschieten. De testruimte kan hierdoor beschadigd raken en zal hersteld moeten
worden om de impact van een volgende test te kunnen weerstaan.
Factoren van invloed op de
veiligheid
Bij het druktesten zijn er
diverse factoren die van invloed zijn op veiligheid. Een belangrijke factor is
de maximale druk. Hoe meer druk, hoe meer het testmedium wordt samengedrukt en
hoe meer uitzetting er plaatsvindt. Ook het volume is van invloed. Wordt er een
kleine hoeveelheid getest of een tank van 4000 liter. Bij een groter volume
wordt er meer medium en dus meer energie toegevoegd. Bij een breuk komt er
vervolgens ook meer energie vrij. Hetzelfde geldt voor testobjecten die een
bepaalde mate van elasticiteit hebben. Wanneer een slang een uitzetting heeft
van 10%, is er ook 10% meer medium nodig en is er meer opslag van energie.
Insluiting van lucht
De gevaarlijkste en meest
onderschatte factor die van invloed is op veiligheid is de insluiting van
lucht. Wanneer in een test object luchtinsluiting optreedt, ontstaat er een
gevaarlijke situatie. Het gevaar zit in de samendrukbaarheid van lucht. Lucht
slaat zeer veel energie op onder druk.
Luchtinsluiting treedt op als
bijvoorbeeld een dikke slang vlak op de vloer of op de bodem van de testruimte
ligt. In deze opstelling bestaat er een grote kans op luchtinsluiting. Bij een
breuk komt de opgeslagen energie vrij en kan het object alle kanten op bewegen.
De opgeslagen energie is bij gas ten opzichte van vloeistof bij een testdruk
van bijvoorbeeld 1000 bar ruim 1000 maal hoger. Bij een breuk spreken we dan
ook niet van lekkage maar van een explosie.
Waarborging veiligheid
Dat een druktest veilig
uitgevoerd wordt is prioriteit. Er zijn diverse aspecten waar op gelet moet
worden om ervan verzekerd te zijn dat de druktest veilig is. Zo is een noodstop
veiligheidsaspect nummer één. Het klinkt misschien logisch, maar toch blijkt
deze niet altijd op de testmachine aanwezig te zijn. Met een noodstop kan het
testproces direct stilgezet worden.
Een tweede aspect is een
dubbelwandige testruimte waardoor in geval van een losgeslagen testobject de
omkasting van de testmachine niet beschadigd raakt. Een dubbele vergrendeling
zorgt ervoor dat er geen druk opgebouwd kan worden zo lang het deksel of de
deur nog open staat. Een menselijke fout is hiermee direct voorkomen.
Robuuste testruimte
Zware sloten en voldoende
scharnieren zorgen ervoor dat de deur van de testruimte op zijn plek blijft en
er niet uitgeslagen wordt. Dankzij ontluchtingskleppen kan ontsnapte lucht
versneld afgelaten worden. Daarnaast zorgen RVS panelen ervoor dat er geen
verzwakking ontstaat door corrosie. Al deze aspecten samen zorgen ervoor dat de
objecten in een veilige testruimte worden getest. Ter bescherming van het
personeel en om beschadiging van de testmachine te voorkomen.
Met dank aan Aandrijftechniek