Nieuwe zonneparken en grote bedrijven in Groningen krijgen voorlopig geen stroomaansluiting. Vanwege netcongestie zit het elektriciteitsnet van netbeheerder Enexis vol. Zonnepark ontwikkelaar Novar heeft daar een oplossing voor bedacht: je bouwt gewoon je eigen elektriciteitsnet. Een eigen stopcontact waarop nieuwe zonneparken, batterijen en - later – ook bedrijven aangesloten kunnen worden.
Samen met ingenieursbureau Emmett Green ontwikkelt Novar (voorheen Solarfields) het zogeheten Gesloten Distributiesysteem (GDS) Avermieden in de Groningse gemeenten Oldambt, Midden-Groningen en Veendam. Toezichthouder ACM verleende daar in 2022 een ontheffing voor. In mei begon de aannemer met de bouw.
Privénet
Avermieden is een privaat elektriciteitsnetwerk dat bestaat uit een transformatorstation dat met een ondergrondse kabel wordt aangesloten op hoogspanningsstation Meeden van Tennet, hemelsbreed 5,5 kilometer verderop. Zo kan Novar straks de opgewekte groene stroom van zijn nieuwe zonneparken Eekerpolder en Evenreiten, plus dat van een andere partij, leveren aan het landelijk hoogspanningsnet en zo over de rest van Nederland verdelen. Omdat het transformatorstation de 220 kilovolt hoogspanning omzet in 33 kilovolt middenspanning, kunnen er later ook bedrijven op het privénet worden aangesloten.
Zonnepark heeft eigen stroomstation nodig
Novar werkt al sinds 2019 aan het project. Naast Avermieden wilde het bedrijf namelijk zonnepark Eekerpolder bouwen. Dat wordt 160 hectare groot en heeft straks een vermogen van 200 megawattpiek. Genoeg om 67.000 huishoudens jaarlijks van groene elektriciteit te voorzien. Het zou eind 2025 opgeleverd moeten worden. Eén probleem: het elektriciteitsnet van regionaal netbeheerder Enexis in Groningen en Overijssel zit al een tijdje vol. Dat betekent dat er geen ruimte is om nieuwe zonneparken aan te sluiten. Ook niet voor bedrijven die veel stroom verbruiken. Dat blijft zo tot 2030. “Bij Novar zagen we al snel: of we hadden geen project of we moesten een eigen stroomnetwerk aanleggen. Het werd het laatste. Eekerpolder kan niet zonder Avermieden”, zegt projectdirecteur Avermieden Sander Daniëls, hoofd realisatie bij Novar.
Meerdere aansluitingen
Een eigen elektriciteitsnet aanleggen? Daar hebben we toch netbeheerders en belastinggeld voor? Is dat niet onbetaalbaar voor privébedrijven? Zeker omdat Novar als meerderheidsaandeelhouder in het project het grootste deel van de kosten moet betalen. Toch zag het bedrijf mogelijkheden. Niet alleen zonnepark Eekerpolder kan op het privénet worden aangesloten, ook het nabijgelegen zonnepark Evenreiten zit met een congestieprobleem. Net als naastgelegen Zonnepark Noordbroek van concullega Pure Energie. Beide parken zitten nog in de vergunningsfase. Door ook die via een gezamenlijke stroomkabel aan te sluiten op Avermieden wordt de businesscase een stuk florissanter. Verder werkt Novar aan een grote batterij die zonne- en andere stroom kan opslaan en het net kan balanceren. Ook die kan straks via dezelfde kabel stroom leveren en opslaan.